Avukat Ensar Turhan, internetten alışveriş yapmadan önce sitenin 'ETBİS' ismi verilen 'www.eticaret.gov.tr' adresindeki 'E-Ticaret Bilgi Platformu' üzerinden kontrol edilmesinin, olası mağduriyetleri engelleyebileceğini belirtti. Turhan, internetten yapılan alışverişlerde dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili şu bilgileri verdi:
“Öncelikli olarak alışveriş öncesi dikkat edilmesi gereken hususlardan ilki sitenin güvenilir olmasıdır. Şu anda internet alışverişi yapılan sitelerin ‘ETBİS’ isimli sitede bir sicili var. Bu sayede alışveriş yapılacak firmanın veya sitenin bilgilerine ulaşılabilir ve alışveriş yapılacak sitenin burada kayıtlı olup olmadığı kontrol edilebilir. Bunun yanında alışveriş yapmadan önce alışveriş yapılacak şirketin bilgiler öğrenilerek 'şirkete ulaşılabilirlik, dava edilebilir mi, karşımızda bir muhatap var mı, gerekli aydınlatma yapılıyor mu' gibi kontrollerin yapılması gerekir. Daha sonrasında ürün sipariş ederken karşımıza gelen bilgi formunda ürünün açıklamaları ve bilgisinin yer alıp almadığını kontrol etmeliyiz. Kodu, markası, modeli, türünün yazması gerekiyor. Çünkü yaşanan sorun sonrasında dava etmek istediğimizde bu evrak üzerinden sağlanacağı için bu tür bilgilerin yazması yargılamayı ve süreci daha da hızlandıran aydınlatıcı bir yol olacaktır.”
ARACILIK YAPAN FİRMALARA DİKKAT
Bilinen bazı alışveriş sitelerinin aracılık yaptıklarını ve sorumluluk almadıklarını belirten Turhan, “İkinci olarak internet üzerinden yapılan alışveriş sitesinin sertifikası olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bazı internet sitelerinde sayfanın en alt kısmında sertifikaya sahip olup olmadıkları belirtilirken, bazı sitelerde ise linklerden anlayabiliyoruz. Linklerde ‘http’ ibaresinin olması durumunda sertifikaya sahip olmadığını ve ‘https’ ibaresini gördüğümüzde ise sitenin sertifikaya sahip olduğunu ve belirli güvenlik önlemlerinin sağlandığı anlamına gelmektedir. Bunun dışında bir diğer kurtarıcı hususta bazı internet siteleri satıcı konumunda bulunurken, bazı internet siteleri ise üçüncü kişiler ile aramızda bağlantı kurarak aracılık eden sitelerdir. Aracılık eden site her ne kadar bilindik ve güvenilir bir site olsa da ürünü aldığımızda bize fatura verecek firma üçüncü firma olduğu için o firma bilgilerini talep ederek incelemeliyiz. Çünkü herhangi bir sorun yaşandığı takdirde aracı firmalar sözleşmelerde bunu belirttiklerini bahane ederek sorumluluk kabul etmiyorlar” dedi.
'HUKUKİ DANIŞMAN' TAVSİYESİ
Sipariş edilen üründen farklı veya daha kalitesiz ürünün gelmesi durumunda yapılması gerekenleri anlatan Turhan, şöyle konuştu:
“Bu konuda bir suç veya dolandırıcılık eylemi olup olmadığına dikkat etmemiz gerekiyor. Bunu da sipariş ettiğimiz üründen farklı, daha ucuz, daha kalitesiz bir ürünün gönderilmesi ile anlayabiliriz. Bunun dışında da sipariş edilen ürün ayıplı, bozulmuş ve kırık olarak gelebilir fakat bu iki durum birbirinden farklıdır. Suç olan olaylarda vatandaşlarımız savcılığa suç duyurusunda bulunmalıdır. Bu sürecin daha hızlı ve daha güvenli ilerleyebilmesi için de hukuki bir danışmanınızın olmasını tavsiye ediyorum. Savcılık soruşturmayı yürütecektir. İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde meydana gelen dolandırıcılıklar 'Türk Ceza Kanunu’nda madde 158 ile suç olarak düzenlenmiştir ve bu doğrultuda bir suç olarak tespit edilirse gerekli soruşturma yürütülerek cezalandırma yapılacaktır.”
HUKUKİ SÜREÇ
Dava süresinin zaman aldığını söyleyen avukat Turhan, “Belli bir meblağa kadar olan olaylar için Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapmak zorunludur. Dolayısıyla bu meblağın altında olan tutarlar için öncelikle Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapmak gerekiyor. Bu yüzden zaman alan bir Tüketici Hakem Heyeti süreci yaşanıyor. Daha sonrasında Tüketici Hakem Heyeti tarafından lehimize bir karar çıkarsa kendi başına icra edilebilir bir karar olarak icraya koyup tahsil edebiliyoruz. Ancak istemediğimiz bir sonuç çıktığında biz tüketici mahkemelerine taşıyabiliyoruz. Tüketici mahkemelerinde görülen yargılama da zaman aldığı için menfaatin elde edilmesi 1 hatta 2 yılı bulabiliyor. İcra sürecinde muhatap bulamıyoruz. Bu yüzden kesinlikle alışveriş yapılan firmaların kurumsal ve güvenilir olması burada önem kazanıyor. Hukuki süreci kazanmış olmak bunu davanın sonunda tahsil edeceğimiz anlamına gelmiyor. Günümüzde insanlar sosyal medya üzerinde sahte hesaplar ile şahıs veya bir kurum üzerine 'aç, kapat, batır' sistemi üzerinde dolandırıcılık yapabiliyor. Davayı kazanıyorsunuz fakat karşımızda bunu tahsil edebileceğimiz bir muhatap bulamıyorsunuz. Bu durumda Tüketici Hakem Heyeti ve mahkemede sarf ettiğiniz emek ile birlikte ettiğiniz masraflar da hanenize zarar olarak yazılıyor” diye konuştu.