Bu haftaki konuğumu sizlere tanıştırmazdan önce bir iki şey söylemek istedim. Önce ilk yazıma gösterdiğiniz büyük ilgi için çok teşekkürler. Bu yazı dizisi biyografik, akademik bir çalışma değil. Kişilerin yaşamları ile ilgili tarihlerde yanlışlıklar olabilir, veya tarih verilmeyebilir. Burada yapmaya çalıştığım şey toplumumuza önemli katkılar veren, fakat şu anda unutulup bir kenara itilen değerli Kıbrıslıtürkleri sizlere tekrar hatırlatmaktır.

Çok sιcak bir akşam. Günlerden 29 Ağustos 1970. Londra’ya varιşιmιn ikinci günü. Dayιmlarda kalιyorum. Akşam 7.00 civarlarιnda kapι çalιnιyor. Koşup açιyorum. Müfettiş tipli, gayet babacan 50 yaşlarιnda bir adamcağιz gülümseyerek duruyor. Beni İngiltereye getiren dayιmιn kιzι Münsiye ablam adama “hoşgeldiniz hocam, lütfen buyurunuz” diyor ve onu misafir odasιna davet ediyor.

O sιcak Ağustos günü konuğumuz Halil Direkoğlu idi. Ablamιn hocasι oldugu için hatιrιnι kιrmamιş, benim okul kayιt ve Home Office işlemlerimde yardιmcι olmak için çιkιp gelmiş. Bügünkü konuğumla ilk tanιşmamιz bu şekilde oldu. Sonradan O’Level kurslarι için gittiğim kolejde karşιlaştιk. Öğrenci, öğretmen ilişkisinden öte bir amca gibi davrandι özellikle biz Kιbrιslι, Türkiyeli öğrencilerine. Yaramazlιk yaptιğιmιzda kιzma yerine o yumuşak, hiçbirzaman yükselmeyen ses tonu ile bize doğru yolu göstermeye çalιştι. Okul idaresi ile haklarιmιzι aramada daima bizlerin yanιnda oldu.

Günlerden Cuma. 16 Mart 2007. Aradan 36 yιl 6 ay geçti. Bu sefer ben eski hocam Halil Direkoğlu’nun Southgate’deki evinin kapιsιnι çalιyorum. Kapιyι açan kişinin yüzünde yine o eski sιcaklιk, yine o candan gülümseme ve tavιrlarιnda yine ayni babacanlιk. Ama yιllar onu oldukca yιpratmιş.

Halil Bey gri takιm elbisesi içerisinde her zamanki gibi bir müfettiş gibi duruyor. Yιpranmιş, yaşlι ama vakur. Beni içeriye davet ediyor. Tek başιna kaldιğι evin oturma odasι akademik kimliğini kanιtlayιcι şeylerle dolu. Bahceye bakan pencerenin yanιndaki Masaya oturuyoruz.

Halil Direkoğlu 5 Ocak 1927 yιlιnda Kιbrιs’ιn Mağusa kazasιna bağlι Lefkonuk köyünde dünyaya gelir ve 5-6 yaşιna kadar ailesi ile bu tarihi semtte kalιr. Daha sonra babasι bir polis memuru olduğundan aile Kιbrιs’ιn çeşitli bölgelerinde ikamet eder. İlkokulu Magosa ve Vasili’de, ortaokulu ise Lefkoşa’da tamamlar.

Halil Direkoğlu 1960 yιlιnda İngiltere’ye gelmezden önce Öğretmen Kolejinden mezun olur. Birkaç yιllιk öğretmenlik döneminden sonra müfettiş olarak çalιşιr. İngiltereye dil üzerinde ihtisas yapmasι için burs alarak gelir. Eğitim gerekçeleri yanιsιra buraya gelme isteğini Kιbrιs’ta “havanιn bozulmasιna” atfeder. Biliyorsunuz bağιmsιzlιk öncesi zor yιllardι o zamanlar, ve Halil Bey gibi binlerce Kιbrιslιtürk göç yollarιnι tutmuş ve genellikle İngiltere’ye kapağι atmιşlardι.

İngiltere’de çeşitli ilk ve ortaokullarda görev yapar. 70li yιllarιn başlangιcι onu Kιbrιstürk toplumunu temsilen bir Toplum ilişkileri Memuru olarak bulur. Kusursuz İngilizce ve Rumca hakimiyeti onun bu işe atanmasιnι sağlar. Toplum olarak haklarιmιzι aramaya başladιğιmιz önemli dönemlerdir bunlar. Halil Bey ve arkadaşlarι Kιbrιslιtürkler, topluma oncülük edip onlarι bilinçlendirmek için canla başla, karşιlιk beklemeksizin çalιşιrlar.

Ama onun esas askι öğretmenlik mesleğidir. İki yιl bu görevde kaldιktan sonra tekrar öğretmenliğe döner. Çeşitli kolejlerde İkinci Dil İngilizce kurslarιnι başarι ile yürütür ve daha sonra Kιbrιslι, Türkiyeli Türklerin yoğun olduğu Kuzey Londra’da kendi özel okulunu açar. Genellikle Kιbrιs, Türkiye, ve Avrupa’nιn çeşitli ülkelerinden İngilizce öğrenmek için gelen yüzlerce öğrenci Halil Beyin okulundan geçer. O şevkatli, babacan tavrιyle herkese yol gösterir ve eğitim dιşιnda da bu ülkeye uyum sağlamalarι için onlara yardιmcι olur.

Halil Direkoğlu’nun uzun yιllardan sonra emekliye ayrιlmasιnιn üzerinden epeyce zaman geçmiştir. Ama o eğitimden hiç kopmadι. Eğitimle ilgili gelişmeleri dikkatle takip ediyor. Birkaç kez ona eğitim konferanslarιnda rasladιm. Su andaki hükümetin dil sektöründe yaptιğι kesintilere karşι çok kιzgιn. Türkce konusan çocuklarιn eğitim düzeylerinin düşüklüğü onu çok üzüyor. Buna sebeb olarak eğitim sorumlularιnιn yanιsιra kendi ailelerimizin ilgisizliğini de gösteriyor. Ailelerin çocuklarι ile iletişimlerinin yetersiz olduğundan yakιnιyor. Türk dili ve kültürü okullarιnιn da yetersiz kaldιğιnι vurguluyor. Çare olarak tam gün çalιşan ayrι bir Türk okulunun açιlmasι için girişimlerde bulunulmasιnι öneriyor..

Halil Bey bu ülkede evlendiği ve uzun yιllar mutlu bir yaşam kurduğu İsveç’li sevgili eşini birkaç yιl önce kaybetti. Onunla söyleşiye başlamazdan önce masanιn üzerinde küçük bir saksιya ekili beyaz çiçeğin ona eşini anιmsattιğιnι söylemişti. Şu an tek başιna yaşιyor. Mizacι şikayet etmeye uygun değil, ama gözlerinden anlιyorum ki yalnιzlιktan çok şikayetci. İki oğlu ve dört torunu var ama uzakta yaşadιklarιndan onlarι istediği kadar sιk göremiyor. Sιkιlιnca bir kahvehaneye gider, ama oradakilerin “pis konuşmalarι” onu bayağι rahatsιz eder. Çoğu zaman evinde kalιp çeşitli konulardaki kitaplarιna gömülmeyi tercih eder. Ha, bir de kitap yazmιş Halil Bey. Köyünün yakιnιndaki tarihi kent Poli üzerine. Kalkιp kitabι bana göstermek için arιyor. Ama maalesef bulamιyor. Bir diğer tutkusu bahçecilik. Oturduğumuz yerden dιşarιya bakιyorum. Bahçe çok düzenli. Henüz açmaya yüz tutmuş sarι zambaklar asker gibi sιralι duruyor.

İngiltere’de yaşayan toplumumuzun hala çok büyük eksiklikleri var değerli okurlar. Halil Direkoğlu gibi yιllarca toplumumuza emek vermiş kişileri bir çιrpιda devre dιşι bιrakιp unutmamιz çok üzücü. Onun ve onun gibilerin vakitlerini geçirebileceği, seviyeli tartιşmalar yapacaklarι mekanlar, dernekler yok.

İnişli bir yolun ortasιnda, beli bükük gibi duran beyaz badanalι evin kapιsιnι yavaşca çekip çιkιyorum. Arkada bιraktιğιm değerli kişiyi henüz tazelediği hatιralarι ile başbaşa bιrakarak. Ön odadaki pencereden bana el sallayan yorgun bir silüet. Gözlerimde hafif bir nemlilik beliriyor.

Tez tükendi umut ekmeği
Bitiverdi suların hayali
Çevirdik derin bir karanlığa gözlerimizi
Sen ey büyük yalnızlık
Bir sen terketmedin bizi

Ümit Yaşar Oğuzcan

Eğitime yıllarını vermiş bu değerli hocamız birkaç yıl önce bu dünyadan göçüp gitti. Cenazesinde eğitimcilerin eksikliği göze çarpmıştı. Orada bulunanlarla bu konu üzerindeki üzüntülerimizi dile getirdik. Ama bir insana hayatta iken önem verilmemişse, unutulup yalnızlığa terkedilmişse cenazesine gelinmiş veya gelinmemiş ne fark eder?