Prof. Dr. Mutlu: Mutasyonların aşıyı etkisiz hale getirme olasılığı çok düşük

AKDENİZ Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Derya Mutlu, koronavirüsün bir RNA virüsü olduğunu, enzimler nedeniyle çok fazla mutasyona uğradığını belirterek, mutasyonların her canlı türünde genetik kod değişikliklerine uğrayabileceğini anlattı. Prof. Dr. Mutlu, mutasyonların aşıyı etkisiz hale getirme olasılığının çok düşük olduğunu kaydetti.

SAĞLIK 30.12.2020, 08:11 30.12.2020, 12:20

Prof. Dr. Mutlu: Mutasyonların aşıyı etkisiz hale getirme olasılığı çok düşük

AÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı ve Covid- 19 laboratuvar sorumlusu Prof. Dr. Derya Mutlu, RNA virüsünün içerdiği enzimler nedeniyle çok fazla mutasyona uğradığını belirterek, koronavirüsün de bir RNA virüsü olduğunu hatırlattı. Virüslerin çok hızlı çoğalarak, mutasyon geçirdiğini aktaran Prof. Dr. Mutlu, Çin'de 2019 yılı aralık ayında ortaya çıkan koronavirüsün zaman zaman çeşitli mutasyonlara uğradığını anlattı. Son birkaç hafta içerisinde İngiltere'nin güneydoğusunda vaka sayılarının artış nedenlerine bakıldığında yarısından fazlasının yeni mutasyonlar içeren virüsler olduğunun saptandığını açıklayan Prof. Dr. Derya Mutlu, 'Bu mutasyonlar koronavirüsün bulaşıcılığını artırıyor mu' düşüncesiyle insanlar üzerinde kaygı oluştuğunu söyledi.

'MUTASYONLAR SPİKE PROTEİNİNİ KODLAYAN BÖLGEDE YOĞUNLAŞTI'
Prof. Dr. Derya Mutlu, “Bilim insanlarının dikkatini çekmesinin nedenleri de mutasyonların spike proteinini (çıkıntı) kodlayan bölgede yoğunlaşmış olması. Yaklaşık 2- 3 aminoasitlik bir eksilme, yeni aminoasitte farklılık var. Spike (S) proteini virüsün en önemli proteini. Çünkü virüsün en dışında yer alan proteinle enfekte edeceği hücreye tutunuyor. Kullandığımız aşı yaklaşımlarının bir kısmında virüsün ‘S’ proteinini kodlayan genetik diziler aşılanan bireylere enjekte ediliyor. Eğer siz S proteinine karşı etkili antikor geliştirirseniz bu virüsün enfeksiyonlarından korunmuş oluyorsunuz. O yüzden bilim insanları S proteinindeki mutasyonlara çok büyük ilgi gösterdi" dedi.

'KÜÇÜK OLASILIKLARI GÖZDEN KAÇIRMAMAK GEREKİYOR'
Koronavirüsün mutasyona uğraması nedeniyle aşı çalışmalarının hastalığa etkisi, koruyuculuk durumu ve enfeksiyon geçiren bireylerde yeniden enfeksiyon geçirme olasılıklarının düşünüldüğünü anlatan Prof. Dr. Derya Mutlu, “Böyle düşüncelerin olması aslında düşük, çünkü S proteini 1200 aminoasitten fazla büyüklükte ve sözünü ettiğimiz bu mutasyonlar 9- 10 aminoasit düzeyindeki değişiklikler. Bunun aşıyı etkisiz hale getirme olasılığı çok düşük. Yine de bu küçük olasılığı gözden kaçırmamak gerekiyor. Bunun mutlaka araştırılması gerekiyor ki şu aşamada muhtemelen bu özelliklerinin aşı firmaları ve diğer bilim insanları tarafından araştırıldığını söyleyebiliriz" diye konuştu.

MUTASYONLAR ÖNGÖRÜLENDEN DAHA FAZLA
Aslında mutasyonların öngörülenden daha fazla düşünüldüğünü vurgulayan Prof. Dr. Mutlu, bunun nedeninin ilk olarak enfekte olmuş immun sistemi baskılanmış bireyler olabileceğinin söylendiğini belirtti. Prof. Dr. Derya Mutlu, “Çünkü bu tür bireyler 2- 3 ay boyunca vücutlarında SARS- COV2 yani koronavirüsü barındırabiliyor. Virüs bu bireylerde çoğalırken, birçok baskı mekanizmasından kaçmış oluyor. İkinci olarak, acaba bu virüs farklı canlı türüne bulaştı mı? Bu olasılıklardan biri. Çünkü yakın geçmişte Danimarka'da gelincik çiftliklerinde yeni mutasyonlar bulunmuştu ve tüm gelincikler imha edilmişti. Açıkçası bunun da şimdilik bilemediğimiz bir türde bulaşıp, yeniden insanlara bulaştı mı diye, hipotezler arasında" dedi.

SİNGAPUR'DA ORTAYA ÇIKAN MUTASYON KONTROL ALTINA ALINDI
Mutasyonların çoğu zaman virüsün aleyhine işleyebildiğini belirten Prof. Dr. Derya Mutlu, geçen aylarda Singapur'da koronavirüste yeni mutasyonlar tespit edildiğini anlattı. Mutlu, “Singapur'da karşılaşılan mutasyonda, yine S geninde belli bir miktar silinme olmuştu. Belli bir miktar aminoasit kısalmıştı. Bu silinme sonucunda virüsün oluşturduğu hastalığın şiddeti hafiflemişti. Singapur hükümeti o sırada vaka sayılarının artışıyla beraber önlemlerini aldı ve o virüs, şu an virüsün gen havuzundan silinmiş oldu. Artık o virüsle karşılaşmıyoruz. Mutasyonlar zaman zaman virüsün karakteristik özelliklerinde farklılıklar oluşturabiliyor" diye konuştu. Mutlu, şu aşamada tedbirlere devam etmenin önemli olduğunu, klinik sonuçları anlaşılana kadar virüsün esas görüldüğü ülkelere seyahat kısıtlamalarının mantıklı olduğunu söyledi.

SPIKE PROTEİNİ NEDİR?
Koronavirüsün hücrelere yapışmasını ve hücrelerin içine girmesini sağlayan dikensi çıkıntılara 'Spike proteini' denilmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti'nde 14 Mayıs 2023'de yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimini kim kazanır?

Tümü

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	33	90
2. Fenerbahçe	33	86
3. Trabzonspor	33	55
4. Beşiktaş	33	51
5. Başakşehir	33	49
6. Rizespor	33	48
7. Kasımpasa	33	46
8. Antalyaspor	33	45
9. Alanyaspor	33	45
10. Sivasspor	33	45
11. A.Demirspor	33	41
12. Samsunspor	33	39
13. Ankaragücü	33	37
14. Kayserispor	33	37
15. Konyaspor	33	36
16. Gaziantep FK	33	34
17. Hatayspor	33	33
18. Karagümrük	33	33
19. Pendikspor	33	30
20. İstanbulspor	33	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	31	69
2. Göztepe	31	63
3. Ahlatçı Çorum FK	31	55
4. Sakaryaspor	31	54
5. Bodrumspor	31	52
6. Kocaelispor	31	52
7. Bandırmaspor	31	47
8. Boluspor	31	47
9. Gençlerbirliği	31	47
10. Erzurumspor	31	42
11. Ümraniye	31	37
12. Manisa FK	31	36
13. Keçiörengücü	31	36
14. Şanlıurfaspor	31	34
15. Tuzlaspor	31	33
16. Adanaspor	31	32
17. Altay	31	15
18. Giresunspor	31	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	34	77
2. M.City	33	76
3. Liverpool	34	74
4. Aston Villa	34	66
5. Tottenham	32	60
6. M. United	33	53
7. Newcastle	33	50
8. West Ham United	34	48
9. Chelsea	32	47
10. Bournemouth	34	45
11. Brighton	33	44
12. Wolves	34	43
13. Fulham	34	42
14. Crystal Palace	34	39
15. Brentford	34	35
16. Everton	34	33
17. Nottingham Forest	34	26
18. Luton Town	34	25
19. Burnley	34	23
20. Sheffield United	34	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	32	81
2. Barcelona	32	70
3. Girona	32	68
4. Atletico Madrid	32	61
5. Athletic Bilbao	32	58
6. Real Sociedad	32	51
7. Real Betis	32	48
8. Valencia	32	47
9. Villarreal	32	42
10. Getafe	32	40
11. Osasuna	32	39
12. Sevilla	32	37
13. Las Palmas	32	38
14. Deportivo Alaves	32	35
15. Rayo Vallecano	32	34
16. Mallorca	32	31
17. Celta Vigo	32	31
18. Cadiz	32	25
19. Granada	32	18
20. Almeria	32	14