Anayasa Mahkemesi kendi kendine 'parti kapatma yasası' davası açıyor

Anayasa Mahkemesi dün Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın HDP’nin kapatılması talepli iddianamesinin ilk incelemesini yaptı. İddianame eksiklik bulunmadığı gerekçesiyle oybirliği ile kabul edildi ve yargılama süreci resmen başladı. Ancak AYM Genel Kurulu’nda dün önemli bir gündemin de müzakere edildiği ortaya çıktı.

TÜRKİYE 22.06.2021, 16:01 Pelin Su Tamer

Anayasa Mahkemesi kendi kendine 'parti kapatma yasası' davası açıyor

AYM Genel Kurulu’nda parti kapatma davalarında hangi çoğunluğun aranacağı konusu tartışıldı. Çünkü bu konuda Anayasa ve Siyasi Partiler Yasası farklı hükümler içeriyordu. Anayasa’da bir siyasi partinin temelli kapatılmasında 3'te 2 çoğunluk aranacağı (2010 değişikliği) hüküm altına alınırken, Siyasi Partiler Yasası’nda ise 5'te 3 çoğunluk aranacağı (2003 düzenlemesi) hükmüne yer veriliyor.

Anayasa hükmü her zaman öncelikli olsa da Genel Kurul’da yapılan müzakereler sonucunda bu çelişkinin giderilmesi konusunda görüş birliğine varıldı.

ÇELİŞKİ NASIL GİDERİLECEK?

AYM Genel Kurulu’nda çelişkinin giderilmesi için ilginç bir yola başvurulması kararı alındı. Buna göre, AYM Siyasi Partiler Yasası’nın ilgili hükmünün iptali için kendi kendine dava açacak. Bu kapsamda bir raportör görevlendirmesi yapıldı. Raportör Anayasa ve yasa hükümlerini inceleyerek, hazırlayacağı raporu AYM Genel Kurulu’na sunacak.

AYM KENDİ KENDİNE DAVA AÇACAK

Raporun gelmesinin ardından AYM, kendi kedine iptal davası açacak. Siyasi Partiler Yasası’nın parti kapatma görüşmelerinde 5'te 3 çoğunluk aranacağına dair hükmün iptali istenecek. AYM, HDP görüşmesi öncesinde bu gündemle toplanarak, ilgili hükmün iptaline karar verecek. HDP görüşmesi Anayasa’da yer alan 3'te 2 çoğunluk (kapatma için 15 üyeden en az 10’unun "evet" demesi gerekecek) şartı üzerinden gerçekleştirilecek.

SİYASİ PARTİLER YASASI NE DİYOR?

Siyasi Partiler Yasası’nın 98. Maddesi şu hükmü içeriyor:

"Siyasi partilerin kapatılması davaları, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından Anayasa Mahkemesinde açılır. (Ek cümle: 2/1/2003-4778/9 md.) Siyasî partilerin kapatılması davalarında kapatılmaya karar verilebilmesi için beşte üç oy çokluğu şarttır. Anayasa Mahkemesince verilen kararlar kesindir…”

ANAYASA NE DİYOR?

Anayasa’da 2010 Referandumu ile yapılan değişiklikle parti kapatmalar zorlaştırıldı. Anayasa’nın Yüksek Mahkemenin “Çalışma ve yargılama usulünü” belirleyen 149. Maddesinin ilgili hükmü şöyle:

"…Siyasî partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve itiraz davaları ile Yüce Divan sıfatıyla yürütülecek yargılamalara Genel Kurulca bakılır, bireysel başvurular ise bölümlerce karara bağlanır. Anayasa değişikliğinde iptale, siyasî partilerin kapatılmasına ya da Devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğu şarttır…"

Türkiye Cumhuriyeti'nde 14 Mayıs 2023'de yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimini kim kazanır?

Tümü

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	38	102
2. Fenerbahçe	38	99
3. Trabzonspor	38	67
4. Başakşehir	38	61
5. Kasımpasa	38	56
6. Beşiktaş	38	56
7. Sivasspor	38	54
8. Alanyaspor	38	52
9. Rizespor	38	50
10. Antalyaspor	38	49
11. Gaziantep FK	38	44
12. A.Demirspor	38	44
13. Samsunspor	38	43
14. Kayserispor	38	42
15. Hatayspor	38	41
16. Konyaspor	38	41
17. Ankaragücü	38	40
18. Karagümrük	38	40
19. Pendikspor	38	37
20. İstanbulspor	38	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	34	75
2. Göztepe	34	70
3. Sakaryaspor	34	60
4. Bodrumspor	34	57
5. Ahlatçı Çorum FK	34	56
6. Kocaelispor	34	55
7. Boluspor	34	53
8. Gençlerbirliği	34	51
9. Bandırmaspor	34	50
10. Erzurumspor	34	44
11. Ümraniye	34	43
12. Manisa FK	34	40
13. Keçiörengücü	34	40
14. Adanaspor	34	39
15. Şanlıurfaspor	34	38
16. Tuzlaspor	34	38
17. Altay	34	10
18. Giresunspor	34	7

Takımlar	O	P
1. M.City	38	91
2. Arsenal	38	89
3. Liverpool	38	82
4. Aston Villa	38	68
5. Tottenham	38	66
6. Chelsea	38	63
7. Newcastle	38	60
8. M. United	38	60
9. West Ham United	38	52
10. Crystal Palace	38	49
11. Brighton	38	48
12. Bournemouth	38	48
13. Fulham	38	47
14. Wolves	38	46
15. Everton	38	40
16. Brentford	38	39
17. Nottingham Forest	38	32
18. Luton Town	38	26
19. Burnley	38	24
20. Sheffield United	38	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	38	95
2. Barcelona	38	85
3. Girona	38	81
4. Atletico Madrid	38	76
5. Athletic Bilbao	38	68
6. Real Sociedad	38	60
7. Real Betis	38	57
8. Villarreal	38	53
9. Valencia	38	49
10. Deportivo Alaves	38	46
11. Osasuna	38	45
12. Getafe	38	43
13. Celta Vigo	38	41
14. Sevilla	38	41
15. Mallorca	38	40
16. Las Palmas	38	40
17. Rayo Vallecano	38	38
18. Cadiz	38	33
19. Almeria	38	21
20. Granada	38	21