Fındıkta zirai don; yüzde 90'a varan kayıp var

ORDU’da şubat ve mart aylarında yağan karın ardından hava sıcaklıklarında yaşanan düşüş, fındık bahçelerinde zirai dona yol açtı. Kentte, 200 ile 600 rakım arasındaki fındık bahçelerinde yüzde 90’a ulaşan zarar tespit edildi. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu üyesi Arslan Soydan, "Ortalama 200 bin tonluk fındık rekoltesi zirai dondan etkilenecek” dedi.

EKONOMİ 06.04.2021, 10:03

Fındıkta zirai don; yüzde 90'a varan kayıp var

Türkiye’nin dünyada üretiminde lider olduğu fındık, aralık ve ocak ayında mevsim normallerinin üstünde seyreden hava sıcaklıklarının ardından, soğuk hava dalgasının etkisinde kaldı. Şubat ve mart ayında Ordu’da etkili olan kar yağışıyla birlikte bölgede zirai don afeti yaşandı. Üretici birlikleri tarafından yapılan incelemelerde 200 ile 600 rakım arasındaki fındık bahçelerinde yüzde 30’dan başlayarak yüzde 90’a ulaşan zararın oluştuğu tespit edildi. Bahçelerini sigortalayan üreticiler Tarım Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM) kapısını çaldı. Bahçesinin zarar gördüğünü öne süren yaklaşık 45 bin çiftçi, hasar tespit çalışması yapılması için TARSİM’e başvuruda bulundu.

'ZİRAİ DON AFETİ OLUŞTU’
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu üyesi Arslan Soydan, fındığın kuraklık, hastalık, zirai don ve dolu gibi meşakkatli bir süreçten geçtiğini söyledi. Aralık ve ocak ayında hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle fındık tomurcuklarının açtığını belirten Soydan, yağan kar ile birlikte sıcaklıkların sıfırın altında 15 dereceye kadar düşmesi sonucu fındıkta zirai don afeti yaşandığını ifade etti. Soydan, “Özellikle bu sene yurdumuzda sıcak havaların devam etmesinden dolayı Karadeniz Bölgesi’nde de aralık, ocak ayında hava sıcaklıklarının 20 derecelerin üzerinde seyretmesi nedeniyle fındık tomurcukları sıcak havaya dayanamayarak yaprakları açmaya başladı. Bunun devamında bir kar yağışını biz bekliyorduk. Çünkü yağmurun ve karın yağması, toprak dengelerinin düzenlenmesi, fındık dallarının daha güçlü beslenmesi açısından çok önemliydi. Şubat ayında bölgemize kar yağdı. Kar yağmasına sevindik ama tomurcukların açmasından dolayı kar yağışının eksi derecelerdeki sıcaklıklarda seyretmesi nedeniyle zirai don riskinin olacağını hep düşündük. Yağan kar yaklaşık 3-4 gün gece ayaz yaparak ciddi derecede bir don olayına neden oldu. Sahile yakın kesimlerde eksi 5, yüksek kesimlerde eksi 15, 16 derecelere kadar düştü. Sıcaklıklarda yaşanan düşüşün ardından fındıkta bir zirai don afeti oluştu” diye konuştu.

‘ZİRAİ DON REKOLTEYİ MUHAKKAK ETKİLEYECEK’
İl genelinde 200 ile 600 rakım arasında fındık bahçelerinde yüzde 30 ile 90 arasında zarar oluştuğunu kaydeden Soydan, “Havaların yeniden açmasıyla birlikte ziraat odalarımızın tarım danışmanlarıyla birlikte alanlara giderek bir ön çalışma yaptık. Bu çalışma sonucunda özellikle Ordu’nun batı tarafından doğu tarafına kadar, yani Samsun sınırından hatta Giresun’un Piraziz, Bulancak gibi birçok ilçesinde 200 rakım ile 600 rakım arasında yüzde 30 ile yüzde 90’a varan hasarların meydana geldiğini tespit ettik. Zararın boyutu bu bölgelerde fındık çeşitlerine, yönlere göre var olduğunu gördük. Ordu’nun 227 bin hektar alanında ortalama 200 bin tonluk fındık rekoltesini yaşanan zirai don, bu yıl muhakkak etkileyecektir. İnşallah bundan sonraki süreçte başka afet olmaz, üreticilerimiz emeğinin karşılığını 2021 yılı hasat döneminde de alır” açıklamasında bulundu.

‘BAHÇEMDE YÜZDE 60 ORANINDA ZARAR GÖRDÜM’
Fındık üreticileri de bahçelerinde gözle görülür zararın oluştuğunu söyledi. Perşembe ilçesinde 40 yıldır fındık üreticiliği yapan Ahmet Kaya (52), “İlimizde bir zirai don afeti yaşandı. Bu afet sonucunda palaz ve yağlı dediğimiz fındıklarda yüzde 40-50 bir hasar meydana geldi. Bahçemi gidip inceledim. Bahçemde yüzde 60 oranında bir zarar gördüm. Geçen sene 3 ton fındığım olmuştu. Bu sene inşallah 1 ton olur diye düşünüyorum. Olmayabilir de çünkü bizi zirai donun ardından dolu yağışı vurdu. Hem don hem dolu nedeniyle zararımız yüksek” şeklinde konuştu.

‘BU YIL YARI YARIYA KAYIP BEKLİYORUM’
Çocukluğundan bu yana fındık ürettiklerini kaydeden fındık üreticisi Engin Çarkçı (56) ise, “Zirai don afeti nedeniyle fındıkta kesinlikle bir zarar var. Hafta sonu köydeydim. Bahçelerde yaptığım incelemelerde fındığın yanı sıra bütün meyve ağaçlarımda hasar meydana geldiğini gördüm. Gözle görülür bir şekilde zarar var. Tahminime göre yüzde 80'e varan bir hasar yaşandı. Ben sigorta acenteciliği de yapıyorum. Gelen ihbarlar üzerine açmış olduğumuz hasar dosyalarında en düşük yüzde 44 ile yüzde 68 arasında eksper yetkili arkadaşlarımız hasar tespiti yaptılar. Onlar da resmi olarak evraklara işlendi. Benim 1 tona yakın fındığım oluyordu. Bu afetle birlikte yüzde 50 civarında bir hasar oluştuğunu düşünüyoruz. Yani bu yıl ürünümde yarı yarıya bir kayıp yaşayacağımızı bekliyorum” ifadelerinde bulundu.

Türkiye Cumhuriyeti'nde 14 Mayıs 2023'de yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimini kim kazanır?

Tümü

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	34	93
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	33	55
4. Başakşehir	34	52
5. Beşiktaş	34	51
6. Kasımpasa	34	49
7. Alanyaspor	34	48
8. Sivasspor	34	48
9. Rizespor	33	48
10. Antalyaspor	33	45
11. A.Demirspor	34	41
12. Kayserispor	34	40
13. Samsunspor	34	39
14. Ankaragücü	33	37
15. Konyaspor	34	36
16. Gaziantep FK	33	34
17. Hatayspor	34	33
18. Karagümrük	33	33
19. Pendikspor	34	30
20. İstanbulspor	34	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	32	72
2. Göztepe	32	66
3. Sakaryaspor	32	57
4. Kocaelispor	32	55
5. Ahlatçı Çorum FK	32	55
6. Bodrumspor	32	53
7. Boluspor	32	50
8. Bandırmaspor	32	47
9. Gençlerbirliği	32	47
10. Erzurumspor	32	44
11. Keçiörengücü	32	39
12. Manisa FK	32	37
13. Ümraniye	32	37
14. Şanlıurfaspor	32	34
15. Tuzlaspor	32	34
16. Adanaspor	32	33
17. Altay	32	15
18. Giresunspor	32	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	35	80
2. M.City	34	77
3. Liverpool	35	75
4. Aston Villa	35	67
5. Tottenham	33	60
6. M. United	34	54
7. Newcastle	34	53
8. West Ham United	35	49
9. Chelsea	33	48
10. Bournemouth	35	48
11. Wolves	35	46
12. Brighton	34	44
13. Fulham	35	43
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	35	36
16. Brentford	35	35
17. Nottingham Forest	35	27
18. Luton Town	35	25
19. Burnley	35	24
20. Sheffield United	35	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	33	84
2. Girona	33	71
3. Barcelona	32	70
4. Atletico Madrid	33	64
5. Athletic Bilbao	33	58
6. Real Sociedad	33	51
7. Real Betis	32	48
8. Valencia	32	47
9. Getafe	33	43
10. Villarreal	32	42
11. Osasuna	33	39
12. Deportivo Alaves	33	38
13. Sevilla	32	37
14. Las Palmas	33	37
15. Rayo Vallecano	32	34
16. Mallorca	33	32
17. Celta Vigo	33	31
18. Cadiz	33	26
19. Granada	33	21
20. Almeria	33	14