Alt yapı çalışmalarında çıkan tarihi kalıntıların sırrı araştırılıyor

Trabzon İçmesuyu ve Kanalizasyon İdaresi (TİSKİ) Genel Müdürlüğü ekiplerince, Kahramanmaraş Caddesi’nde süren alt yapı çalışmaları sırasında, bazı kalıntılara rastlandı. Roma dönemine ait olduğu tahmin edilen kemerli kubbe şeklinde kalıntının ortaya çıkması üzerine ekipler, çalışmalarını durdurdu. Haber verilmesi üzerine bölgeye gelen Müze Müdürlüğü yetkilileri ve arkeologlarca alanda inceleme çalışması başlatıldı. Alanda ekiplerce kontrollü olarak sürdürülen kazıda, bazı tarihi zincir ve metal parçalar da ortaya çıkarıldı. Uzmanlar, kentte sırrı ve akıbeti merak konusu olan alanın, bütünüyle ele alınmasında dikkat çekerek, tarihi yerlerde bu tür kazıların, tarih bilimcileri eşliğinde özenle yürütülmesini önerdi.

'KAZILAR UZMANLAR EŞLİĞİNDE YAPILMALI'
Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Doç. Dr. Coşkun Erüz, ‘su sarnıcı’ olması muhtemel alanda Roma dönemine ait izlere rastlanılmasının mümkün olabileceğini söyledi. Trabzon’un tarihi bir kent olduğunu kaydeden Erüz, "Trabzon’da yoğun bir şekilde alt yapı çalışmaları yapılıyor. Trabzon 2 bin 500 yılı net bilinen kalesi ve ticareti olan bir liman kenti. Trabzon’da 2 metre derine kadar inildiği zaman eski yapı izleri çıkması normaldir. Özellikle Meydan ve Kalekapı arası olan bölgede yapılacak kazı çalışmalarında mutlaka geçmiş dönemlere ait yapılar çıkar. Bazen kuyu, bazen şimdiki gibi sarnıç olarak ortaya çıkıyor. Eğer beton gibi harçlı malzeme o dönemlerde kullanıldıysa günümüze kadar gelmesi normal. Yapılan kazıda fark ettiğim yıkılmış bir eve ya da hana ait 18 ila 19’uncu yüzyılda kullanılmış metalik malzemelerde ortaya çıktı. O alanlarda Roma dönemine ait olabilecek yapılara da rastlamak mümkün olacaktır. Daha önce tabakhane camisinin olduğu alanda yapılan çalışmada Trabzon’un en eski tapınağına ait kalıntılar ortaya çıkmıştı. Maraş Caddesi de onun hemen 200 metre kuzeyinde bulunan bir alan. Bu alanlarda yapılacak olan kazılarda çok dikkatli olunması gerekiyor. Kazıların başında müze müdürlüklerinin uzmanları bulunmalı. Kazı esnasında taşınır veya taşınmaz tarihi bir yapı ortaya çıktığında zarar verilmeden tarihe ışık tutabilsin. Özellikle gece kazıları oldukça riskli, dikkatli bir şekilde kazılar yapılmalı ve çıkan herhangi bir yapı da ona göre çıkarılmalı" dedi.

'ALAN BÜTÜNÜYLE KAZILIP DEĞERLENDİRİLMELİ'
Alt yapı çalışmalarında bulunan tarihi yapının önemini anlamak için o alanın bütünü ile kazılıp araştırılması gerektiğine vurgu yapan Erüz, "Şu an sarnıç olduğunu düşündüğümüz yapı hakkında belli bir bilgiye sahip değiliz. Yapının hangi mimari yapının parçası olduğu belirlenip ona göre karar verilmesi gerekiyor. Bulunan sarnıç etrafı bütünü ile kazılıp o alanın açılması gerekiyor ki önemli mi önemsiz mi olduğu belirlensin. Osmanlı döneminde her evin bir sarnıcı mutlaka vardı. Çünkü Trabzon çok yağış almasına rağmen akarsuları bulunmayan bir şehir. Su teminatı da bu tür sarnıç yapılarla sağlanıyordu" diye konuştu.

'BULUNTULAR ÇIKMASI ÇOK NORMAL'
Kent sakini Muhammet Korkmaz, "Trabzon tarihi bir şehir. Böyle buluntular çıkması çok normal. Biz de geçerken merak ettik geldik. Sanırım eski dönemlere ait bir su kuyusu ya da bir geçit olabilir. Ama bu tür yapıların korunması gerekiyor" şeklinde konuştu.

Fahri Nuhoğlu da, "Ben geldim, gördüm. Bu alan kiliselere bağlanıyor. Kiliseler de denize kadar uzanıyormuş eskiden. Bu tür bulgular sürekli çalışmalar esnasında ortaya çıkıyor. Daha önce de şimdi de rastlıyoruz" dedi.
BORULAR GÜNEYDEN GEÇİRİLECEK
Öte yandan, TİSKİ Genel Müdürü Ali Tekataş da, çalışmaların devam edeceğini, kazı güzergahının da değiştirileceğini kaydederek, "Su kuyusu olduğu tahmin edilen bir yapı ortaya çıktı. Alanda çalışma yapan arkadaşlarımız görür görmez bize haber verdiler. İlgili kurumlar alana davet edildi. Bu tür yapıların çıkması bizim takvimimizi biraz sekteye uğratsa da tarihe saygımız kesinlikle var. Biz alt yapı çalışmalarımıza devam edeceğiz. Borularımızı biraz daha güneyden geçireceğiz" ifadelerinde bulundu.