Anayasa Mahkemesi kendi kendine 'parti kapatma yasası' davası açıyor

Anayasa Mahkemesi dün Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın HDP’nin kapatılması talepli iddianamesinin ilk incelemesini yaptı. İddianame eksiklik bulunmadığı gerekçesiyle oybirliği ile kabul edildi ve yargılama süreci resmen başladı. Ancak AYM Genel Kurulu’nda dün önemli bir gündemin de müzakere edildiği ortaya çıktı.

TÜRKİYE 22.06.2021, 16:01 Pelin Su Tamer

Anayasa Mahkemesi kendi kendine 'parti kapatma yasası' davası açıyor

AYM Genel Kurulu’nda parti kapatma davalarında hangi çoğunluğun aranacağı konusu tartışıldı. Çünkü bu konuda Anayasa ve Siyasi Partiler Yasası farklı hükümler içeriyordu. Anayasa’da bir siyasi partinin temelli kapatılmasında 3'te 2 çoğunluk aranacağı (2010 değişikliği) hüküm altına alınırken, Siyasi Partiler Yasası’nda ise 5'te 3 çoğunluk aranacağı (2003 düzenlemesi) hükmüne yer veriliyor.

Anayasa hükmü her zaman öncelikli olsa da Genel Kurul’da yapılan müzakereler sonucunda bu çelişkinin giderilmesi konusunda görüş birliğine varıldı.

ÇELİŞKİ NASIL GİDERİLECEK?

AYM Genel Kurulu’nda çelişkinin giderilmesi için ilginç bir yola başvurulması kararı alındı. Buna göre, AYM Siyasi Partiler Yasası’nın ilgili hükmünün iptali için kendi kendine dava açacak. Bu kapsamda bir raportör görevlendirmesi yapıldı. Raportör Anayasa ve yasa hükümlerini inceleyerek, hazırlayacağı raporu AYM Genel Kurulu’na sunacak.

AYM KENDİ KENDİNE DAVA AÇACAK

Raporun gelmesinin ardından AYM, kendi kedine iptal davası açacak. Siyasi Partiler Yasası’nın parti kapatma görüşmelerinde 5'te 3 çoğunluk aranacağına dair hükmün iptali istenecek. AYM, HDP görüşmesi öncesinde bu gündemle toplanarak, ilgili hükmün iptaline karar verecek. HDP görüşmesi Anayasa’da yer alan 3'te 2 çoğunluk (kapatma için 15 üyeden en az 10’unun "evet" demesi gerekecek) şartı üzerinden gerçekleştirilecek.

SİYASİ PARTİLER YASASI NE DİYOR?

Siyasi Partiler Yasası’nın 98. Maddesi şu hükmü içeriyor:

"Siyasi partilerin kapatılması davaları, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından Anayasa Mahkemesinde açılır. (Ek cümle: 2/1/2003-4778/9 md.) Siyasî partilerin kapatılması davalarında kapatılmaya karar verilebilmesi için beşte üç oy çokluğu şarttır. Anayasa Mahkemesince verilen kararlar kesindir…”

ANAYASA NE DİYOR?

Anayasa’da 2010 Referandumu ile yapılan değişiklikle parti kapatmalar zorlaştırıldı. Anayasa’nın Yüksek Mahkemenin “Çalışma ve yargılama usulünü” belirleyen 149. Maddesinin ilgili hükmü şöyle:

"…Siyasî partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve itiraz davaları ile Yüce Divan sıfatıyla yürütülecek yargılamalara Genel Kurulca bakılır, bireysel başvurular ise bölümlerce karara bağlanır. Anayasa değişikliğinde iptale, siyasî partilerin kapatılmasına ya da Devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğu şarttır…"

Türkiye Cumhuriyeti'nde 14 Mayıs 2023'de yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimini kim kazanır?

Tümü

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	34	93
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	34	58
4. Başakşehir	34	52
5. Beşiktaş	34	51
6. Kasımpasa	34	49
7. Rizespor	34	49
8. Alanyaspor	34	48
9. Sivasspor	34	48
10. Antalyaspor	34	45
11. A.Demirspor	34	41
12. Kayserispor	34	40
13. Samsunspor	34	39
14. Ankaragücü	34	38
15. Karagümrük	34	36
16. Konyaspor	34	36
17. Gaziantep FK	34	34
18. Hatayspor	34	33
19. Pendikspor	34	30
20. İstanbulspor	34	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	32	72
2. Göztepe	32	66
3. Sakaryaspor	32	57
4. Kocaelispor	32	55
5. Ahlatçı Çorum FK	32	55
6. Bodrumspor	32	53
7. Boluspor	32	50
8. Bandırmaspor	32	47
9. Gençlerbirliği	32	47
10. Erzurumspor	32	44
11. Keçiörengücü	32	39
12. Manisa FK	32	37
13. Ümraniye	32	37
14. Şanlıurfaspor	32	34
15. Tuzlaspor	32	34
16. Adanaspor	32	33
17. Altay	32	15
18. Giresunspor	32	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	35	80
2. M.City	34	79
3. Liverpool	35	75
4. Aston Villa	35	67
5. Tottenham	34	60
6. M. United	34	54
7. Newcastle	34	53
8. Chelsea	34	51
9. West Ham United	35	49
10. Bournemouth	35	48
11. Wolves	35	46
12. Brighton	34	44
13. Fulham	35	43
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	35	36
16. Brentford	35	35
17. Nottingham Forest	35	26
18. Luton Town	35	25
19. Burnley	35	24
20. Sheffield United	35	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	33	84
2. Barcelona	33	73
3. Girona	33	71
4. Atletico Madrid	33	64
5. Athletic Bilbao	33	58
6. Real Sociedad	33	51
7. Real Betis	33	49
8. Valencia	33	47
9. Villarreal	33	45
10. Getafe	33	43
11. Osasuna	33	39
12. Deportivo Alaves	33	38
13. Sevilla	33	38
14. Las Palmas	33	37
15. Rayo Vallecano	33	34
16. Mallorca	33	32
17. Celta Vigo	33	31
18. Cadiz	33	26
19. Granada	33	21
20. Almeria	33	14