TBMM Genel Kurulu'nda, Afganistan ve Libya'ya asker gönderilmesi için verilen iznin süresinin 18 ay uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkereleri bugün ele alınacak. Edinilen bilgiye göre; 2015 yılında imzalanan Suheyrat Antlaşması ile Libya'nın temsilcisi BMGK tarafından tanınan Milli Mutabakat Hükümeti oldu. BM Libya Yardım Misyonu verilerine göre, darbeci Halife Hafter'in başlattığı çatışmalarla bin sivil katledildi, 150 bin kişi evlerini terk etti, 685 bin kişi insani yardıma muhtaç hale geldi. Hafter ve onu destekleyenlerin sebep olduğu çatışmalar ülke ekonomisinde de yıkıcı bir etki yaptı. Libya'nın BM tarafından tanınan meşru hükümetinin bu saldırılar karşısında yaptığı yardım çağrısına somut cevap veren ve destek sağlayan tek ülke Türkiye oldu.
TÜRKİYE YARDIM ELİ UZATTI
Bu kapsamda, Milli Mutabakat Hükümeti'nin daveti ve TBMM'nin onayı ile Libya halkına destek sağlandı. Türkiye, 'Libya Libyalılarındır' anlayışıyla toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini sağlamış, barış, huzur ve istikrar içerisinde yaşayan bir Libya'nın oluşumuna katkıda bulunmak üzere yardım eli uzattı. Bu kapsamda Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Libya'da Milli Mutabakat Hükümeti unsurlarına askeri eğitim, mayın, el yapımı patlayıcı temizliği, sağlık, insani yardım ve danışmanlık desteği verilmeye başlandı. Mehmetçik, Libya nizami ordusunun teşkili ve birliklerinin uluslararası standartlara ulaştırılması maksadıyla sağlanan eğitim desteği kapsamında beş eğitim merkezinde verilen eğitimlere devam ediyor. Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından bugüne kadar 2 binden fazla personele eğitim verilirken, 920 Libyalı misafir askeri personel de Türkiye'de eğitim gördü. 210 civarında Libyalı personelin ise eğitimi sürüyor. Türkiye, Libya'daki krizin çözümünün; BM Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda Libyalılar arasında yürütülecek ve Libyalıların sahipleneceği bir siyasi süreç ile mümkün olabileceğini savunuyor. Bununla birlikte Türkiye'nin 500 yıllık dostluk ilişkilerine sahip olduğu Libya ile Milli Mutabakat Hükümeti'nin talebi kapsamında bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Libyalılara desteğinin devam edeceği belirtiliyor.
AFGANİSTAN'DA KARARLI DESTEK MİSYONU
Öte yandan Afganistan'da ise Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin ilgili kararları ve 5 Aralık 2001'de gerçekleştirilen Bonn Konferansı sonucunda Afganistan Hükümeti'nin güvenlik durumunun iyileştirilmesi ve kendi güvenlik kabiliyetlerinin oluşturulmasına yardımcı olmak amacıyla 2001 yılında Uluslararası Güvenlik ve Yardım Kuvveti (ISAF) oluşturuldu. Bu kuvvetin sorumluluk alanı 2003 yılında yine BM Güvenlik Konseyi kararıyla Kabil'in ötesine genişletilerek, stratejik komuta, kontrol ve eşgüdümü Kuzey Atlantik Konseyinin 16 Nisan 2003 tarihli Kararıyla NATO tarafından üstlenildi. Türk Silahlı Kuvvetleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 10 Ekim 2001 tarihli kararıyla verilen yetki temelinde Afganistan'da ISAF Harekatı'nın başlangıcından itibaren görev aldı. Bunların yanı sıra 4-5 Eylül 2014 NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Galler Zirvesi'nde, Afganistan'ın mutabakatıyla ISAF'ın bitiminden sonra Afganistan'da muharip olmayan Kararlı Destek Misyonu'nun başlatılması kararlaştırıldı.
TÜRKİYE, AFGANİSTAN'IN MİLLİ BİRLİĞİNİ DESTEKLEDİ
Söz konusu misyon ile ülke genelinde güvenlik sorumluluğunu üstlenen Afgan Milli Savunma ve Güvenlik Kuvvetleri'ne eğitim, yardım ve danışmanlık sağlanması amaçlandı. Afganistan ile köklü kardeşlik ve dostluk ilişkileri bulunan Türkiye, Afganistan'ın milli birliğini, bütünlüğünü ve bağımsızlığını her zaman destekledi. Afgan halkının terörden uzak olarak barış, istikrar ve refah içinde yaşamasını sağlamak için her alanda Afganistan ile dayanışma içinde oldu. Cumhuriyet tarihinin en büyük dış yardım programlarından birini Afganistan'da yürüten Türkiye, 25 Aralık 2018 tarihli Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı uyarınca söz konusu Misyona katkıda bulunmayı sürdürüyor. NATO Devlet ve Hükümet Başkanları, 11-12 Temmuz 2018 tarihlerinde gerçekleştirilen Brüksel Zirvesi'nde, Kararlı Destek Misyonu'nun eğitim, yardım ve danışma faaliyetlerini başarıyla sürdürüldüğünü de belirtilerek Afganistan'da uzun vadeli güvenlik ve istikrarın teminine yönelik bağlılıklarını yineledi. 2018 yılı sonrasında da Misyon kapsamında Afganistan'a sağlanmakta olan katkılarını sürdüreceklerini taahhüt ederken, benzer bir taahhüt de 4 Aralık 2019 tarihinde Londra'da gerçekleştirilen NATO Liderler Toplantısı'nda gerçekleştirildi. Türkiye'nin Hamid Karzai Havaalanı'nın askeri tarafının sorumluluğunu sürdürmeye devam ederken, başka ülkeler Afganistan'ı terk etse dahi Türkiye'nin Afgan kardeşlerinin yanında olmaya devam edeceği belirtiliyor.
